برخی از زوجها میگویند که دلشان میخواهد فرزند دوقلو داشته باشند؛ معمولا هم دوست دارند یکی از آنها دختر و دیگری پسر باشد. قبل از هرچیز بدانید که صاحب فرزند شدن مانند خرید از سوپرمارکت نیست که بچه را سفارش دهیم. زوجهای زیادی از ما میخواهند با روش IVF هر چند تا فرزندی که میخواهند با جنسیت دلخواه برایشان به وجود آوریم.
اما خوانندگان عزیز باور کنید روش IVF برای درمان ناباروری است و در موفقیت آن عوامل زیادی دخیل هستند و قضیه به همین سادگیها نیست. در ضمن بارداری ۲ یا چند قلویی آنطور که شما فکر میکنید نیست؛ رحم هر خانمی فضای محدودی دارد و اگر قرار باشد به جای یک جنین دو یا چند جنین در آن رشد کنند مطمئنا مادر و جنینها در شرایط سختتری قرار میگیرند. در این مطلب میخواهم با شما کمی در مورد وضعیت بارداری ۲ یا چندقلویی صحبت کنم و در پایان قضاوت را بر عهده خودتان میگذارم.
آیا مادر باردار باید غذای بیشتری بخورد؟
بله. بهطور کلی باید به ازای هر جنین ۳۰۰ کالری به میزان کالری رژیم غذایی عادی خانم اضافه شود. یعنی زنی که ۲ قلو باردار است باید ۶۰۰ کالری در روز بیشتر از روزهای پیش از بارداریاش غذا بخورد یعنی ۲۸۰۰ کالری و برای بارداری ۳ قلویی ۳۱۰۰ کالری در روز. البته صرفنظر از تعداد جنینها، مادر باردار باید مقدار کالری روزانه خود را به ۳ وعده اصلی و ۲ میانوعده تقسیم کند.
آیا بارداری ۲ یا چند قلویی نسبت به بارداری معمولی خطری هم دارد؟
اگرچه بیشتر این زنان فرزندان سالمی را به دنیا میآورند اما خطراتی که در کمین یک مادر باردار و جنین او هستند برای مادری که ۲ یا چند جنین در شکم دارد، بیشتر است. هرچه میزان ناراحتی این مادران در طول بارداری بیشتر باشد احتمال زایمان زودهنگام در آنها بالاتر میرود در این صورت نوزادان آنها نارس میشوند و این زودتر به دنیا آمدن خطرهای زیادی را برای نوزادان به همراه دارد.
خطر زایمان زودرس در بارداریهای دو یا چند قلویی چقدر است؟
در بارداریهای ۲ قلویی خطر زایمان زودرس ۶۰ درصد و در بارداریهای ۳ قلویی این خطر به ۹۰ درصد میرسد. به طور کلی بارداری ۲ قلویی ۳۵ و بارداری ۳ قلویی ۲۹ هفته طول میکشد. نوزادی که ۳۷ هفته رشد و تکامل دوران جنینی را طی نکرده نارس است و برای حیات در این دنیا آمادگی ندارد. ششها، مغز و دیگر اندامهای این کودکان رشد کافی نکردهاند و تکامل نیافتهاند سیستم ایمنی نوزاد نارس هنوز برای مقابله با عوامل بیگانه و عفونی آماده نیست. بهطور کلی هرچی نوزاد زودتر بهدنیا بیاید خطرات بیشتری او را تهدید میکند.
این زنان در طول بارداری با چه مشکلاتی روبهرو میشوند؟
جنینهای ۲ یا چند قلو در دوران جنینی به وزن مناسب تولد نمیرسند و به طور میانگین وزن تولد دوقلوها، سه قلوها و چهارقلوها به ترتیب ۲٫۵، ۱٫۸ و ۱٫۳ کیلوگرم است. نوزادی که وزن تولد کمی دارد حتی اگر نارس هم نباشد، دچار مشکلات زیادی میشود مثلا نمیتواند دمای بدنش را تنظیم کند، با عوامل عفونی مبارزه کند یا وزن بگیرد. بنابراین باید در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان بستری شود.
پرهاکلامپسی: پرهاکلامپسی یا مسمومیت بارداری در ۱۰ تا ۱۵ درصد زنانی که دوقلو باردارند ایجاد میشود. یعنی احتمال ابتلای آن در بارداری دو قلویی دو برابر بارداری معمولی است. بهدنبال این اختلال فشارخون و میزان پروتئین ادرار بالا میرود.
دیابت بارداری: احتمال ابتلای زنان به دیابت بارداری در بارداری ۲ یا چند قلویی به مراتب بیشتر از بارداری معمولی است. اگر شما هم ۲ یا چندقلو باردارید و به دیابت بارداری هم مبتلا شدهاید لازم است متخصص زنان معالجتان بادقت بیشتری شما را زیرنظر داشته باشد تا قند خونتان بالا نرود زیرا بیتوجهی به دیابت بارداری خطرات زیادی را برای شما و فرزندتان بهبار میآورد.
قطع جفت: اگر جفت قبل از زایمان از رحم جدا شود رشد جنین مختل میشود و امکان دارد مادر زایمان زودرس یا مردهزایی داشته باشد. قطع جفت در ۲ یا چندقلویی با احتمال بیشتری رخ میدهد.
آیا احتمال دارد خانم یکی از جنینهایش را از دست بدهد؟
احتمال سقط یک جنین در مراحل ابتدای بارداری میان افرادی که دوقلو باردارند ۲۰ درصد و احتمال سقط یک جنین یا بیشتر میان زنانی که ۳ قلو باردارند ۴۰ درصد است. این سقط معمولا تشخیص داده نمیشود زیرا در مراحل ابتدای بارداری از مادر سونوگرافی گرفته نمیشود و تنها نشانه آن خونریزی واژن است. جنین یا جنینهای باقیمانده معمولا به رشد طبیعی خود ادامه میدهند. از دست دادن جنین بعد از هفته ۲۰ بارداری را مردهزایی میگوییم که چندان شایع نیست اما بههر حال در بارداری ۲ یا چندقلویی با احتمال ۱ تا ۲ درصد رخ میدهد.